Thursday, April 7, 2016

მომხმარებელთა უფლებები

      ჩვენ ადამიანებს არსებობისთვის გვჭირდება - საკვები, ტანსაცმელი, საცხოვრებელი და სხვა აუცილებელი ნივთები. თუმცა მათი შეძენის შემთხევაში ადგილი აქვს მომხმარებელთა უფლებების დარღვევა. მაგალითად შგვიძენია რომელიმე პროდუქტი რომელიც ყოფილა ვადაგასული  და საკვებად უვარგისი. ამ შემთხვევაში ხდება ჩვენი როგორც მომხმარებლის უფლებების დარღვევა.
განვმარტოთ თუ ვინ არის მომხმარებელი:
   მომხმარებელი - არის თოთოეული ჩვენგანი (ცალკეული პირი) ,რომელიც მოხმარების, გამოყენების მიზნით იძენს რაიმე ნაწარმს.
     საქართველოში რაიმე ნივთის შეძენისას, ჩვენი როგორც მომხმარებლის უფლებები ხშირად ირღვევა. თუმცა ხშირ შემთხვევაში არაფერი ვიცით ამ უფლებების შესახებ.  ევროპაში თუ რაიმე ნივთს აღმოაჩნდება რაიმე ნაკლი, ის უნდა შეგიცვალონ სხვა ვარგისი ნივთით. ამისთვის არსებობს კანონი რომელიც ითვალისწინებს , რომ თუ ორი წლის განმავლობაში ნივთს აღმოაჩნდება რაიმე სახის დაზიანება, შსაძლბელია მისი უკან დაბრუნება, მოვაჭრე კი ვალდებულია დაიბრუნოს ან უფასოდ  შეაკეთოს ეს ნივთი.აქ კი არ მოქმედებს  საგარანტიო ხელშეკრულება . საქართველოში მომხმარებლებს იგივე უფლებები აქვთ, თუმცა კერძო საგარანტიო ხელშეკრულებით ამგვარი ნორმა თითქმის ბათილდება.ევროპაში მომხმარებლის უფლებები საკმაოდ კარგად არის დაცული რასაც ვერ ვიტყვით საქართველოს მომხმარებლებზეც რადგან თითქმის არ არსებობს და არ მოქმედებს საქართველოში მსგავსი კანონები.
     საქართველოში 2012 წლიდან გაუქმდა კანონი" მომხმარებლის უფლებების დაცვის შესახებ". მასში გამოყენებულია  ევროდირექტიები და გაეროს რეზულაცია მომხმარებელთა უფლებების დაცვის შესახებ. საფუძვლად ჩაიდო მომხმარებელის უფლებების გაეროს რვა ძირითადი პრონციპი, რომელშიც გათვალისწინებულია , რომ მომხმარებელს აქვს ჯანსაღ გარემოში არსებობის, პრეტენზიის გამოთქმის,  არჩევნის გაკეთების, პროდუქციასა და მომსახურებაზე სრული და ამოუწურავი ინფორმაციისა მიღებისა და ა.შ უფლებები.
ამის მხრივ არსებობს ხარვეზი კონსტიტუციაშიც.თუმცა,  საქართველოს კონსტიტუციის 30-ე მუხლის მე-2 პუნქტით "აღიარებულია და დაცულია მომხმარებელთა უფლებები". ამის მიხედვით-
ყველა მომხმარებელს აქვს უფლება მოითხოვოს :

  1. პროდუქციის უსაფრთხოება (სურსათის უვნებლობა)
  2. მიიღოს სათანადო ინფორმაცია შესაბამის პროდუქციაზე
    პროდუქციის უსაფრთხოება პირველრიგში უნდა უზრუნველყოს მეწარმემ. დამამზადებელი ვალდებულია მომხმარებელს მიაწოდოს აუცილებელი და რაც მთავარია უტყუარი ინფოემაცია. ამ მხრივ კი მომხმარებელმა უნდა იცოდეს პროდუქციის დამამზადებელი ქვეყნის მისამართი, ვარგისიანობის ვადა, უსაფრთხოების გამოყენების წესები და პირობები, შეძენის პირობები და ფასები,ასევე დატანიებული იყოს ეტიკეტი რომელიც დაწერილი იქნება გასაგებ ენაზე.
    მქონია  შემთხვევა, როდესაც მიყიდია პროდუქტი რომელიც ყოფილა ვადაგასული, ეს ერთისმხრივ ჩემი დაუდევრობის ბრალია რადგანაც , სანამ  ვიყიდიდი უნდა გადამემოწმებინა ვარგისიანობის ვადა.თუმცა ეს უნდა უზრუნველეყო ჩემს მომწოდებელს , რადგან აქ უკვე ადგილი აქვს ჩემი უფლებების დარღვევას. სახლში ამის აღმოჩენის დროს უბრალოდ ეს პროდუქტი გადამიგდია და არ მიცდია მისი უკან დაბრულება ან სხვა ვარგისი პროდუქტით შეცვლა. ეს გამოწვეული იყო იმით, რომ არ ვიცოდი ჩემი უფლებები. აქედან გამომდინარე ვთვლი , რომ აუცილებელია მოსახლეობის ინფორმირება იმისთვის, რომ მსგავს შემთხვევაში არ მოხდეს მათი უფლებების დარღვევა.
     ასევე მინახავ მარკეტებში სხვადასხვა პროდუქტი რომელიც ყოფილა შეფუთვის გარეშე. რა დროსაც ხდება მისი დაბინძურება თუნდაც მტვრის საშვალებით. ამ დროს აუციებელია ,რომ სურსათის უვნებლობის სამსახურის მონიტორინგის ან საზოგადოებრივი ორგანიზიაციის მონიტორინგის ჯგუფმა, ეს პროდუქტი წაიღოს სპეციალურ ლაბორატორიაში და გადაამოწმოს მავნებელია თუარა ეს პროდუქტი . თუმცა როგორც ვიცით ამგვარი სპეციალური ლაბორატორია საქართველოში არ არსებობს.

ამ დროს რეალიზატორი აზიანებს როგორ მომხმარებლის ჯანმრტელობას ასევე ბიზნესოპერატორის იმიჯსაც.
 
 


No comments:

Post a Comment